Twitter Erişiminin Tamamen Engellenmesi Hukuka Aykırıdır

Birkaç gün önce adeta ülkenin gündemine bomba gibi oturan sosyal bir paylaşım sitesi, mikro blog olan Twitter’a erişimin engellenmesi kararının hukuki mahiyeti ile ilgili her ne kadar medyada çeşitli değerlendirmelerde bulunsak da süreci yazılı olarak da değerlendirelim istedik.

5651 Sayılı İnternet Hakkındaki Kanun şubat ayında yapılan değişiklikler ile birlikte URL bazlı engellenme, erişim sağlayıcı, erişim sağlayıcıları birliği gibi kavramları içerdiği gibi TİB’ in yetkilerinin arttırılması ile de eleştiri toplamıştı.

Her ne kadar gündemde ve medyada ‘’Twitter Kapatıldı!’’ gibi ifadeler kullanılsa da ‘’com’’ uzantılı web sitelerinin hukuku tekniği ve terminolojisi bakımından kapatılamayacağı, sadece erişiminin engellenebileceği hususunu bir kez daha vurgulamakta fayda olacağı kanaatindeyiz.

Düşünce ve düşünceyi beyan etme hukuk sistemimiz bakımından Anayasal düzeyde korunan bir hak olduğu gibi aynı zamanda taraf olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nce de koruma altına alınmıştır. Bu minvalde kişisel verilerin gizliliğinin ihlali ve sair nedenlerle uygulanacak olan yaptırımların ‘’ölçülülük ilkesi’’ gereği amacını aşmaması gerekmektedir. TİB’ in resmi internet sitesinde Twitter ile ilgili yapılan sorgulamalarda erişimin engellenmesi kararı verildiği doğrulanmakla birlikte üç adet karar gerekçe olarak gösterilmektedir. 5651 Sayılı Kanun’ da yapılan değişiklikler sonucunda Twitter’ ın erişiminin engellenmesine gerekçe gösterilen kararların hiçbiri sosyal paylaşım sitesi ve mikro blog olan Twitter’ ın tamamen engellenmesine hukuki bir dayanak oluşturmamaktadır. Zira kanuni değişiklik sonucunda URL bazlı engellenmenin yapılması gerekmektedir.

URL bazlı erişimin engellenmesi nedir?

Twitter yahut başkaca bir web sitesi üzerinde sitenin ve sistemin tamamında yer almayan hukuka aykırı içerikler nedeniyle sadece içeriğin yer aldığı sayfaya erişimin engellenmesine ve sitenin ve sair içeriklerin ulaşılabilir olmasına URL bazlı içeriğin engellenmesi denmektedir. Bu kapsamda Twitter da yer alan içeriklerin yer aldığı profilin, URL’ nin engellenmesi gerekirken sitenin tamamıyla erişimini n engellenmesi hukuka aykırıdır.

Diğer bir dayanak olan, TMK 10 ile görevli bir mahkemenin vermiş olduğu bir kararın ise dayanak oluşturması mümkün değildir. Zira TMK 10 ile görevli mahkemelerin yapılan yasal düzenleme ile kaldırılmış olması Türkiye Barolar Birliği’nce yapılan başvurunun gerekçesi kanaatimce doğrulamış olup yok hükmünde bir kararın dayanak olarak gösterilmesi mümkün olmamalıdır.

DNS değiştirerek Twitter a girmek suç mudur?

Bilgisayarınızdaki DNS ayarlarının değiştirilmesi, VPN ve benzeri uygulamalar ile alternatif çözüm yolları ve erişim araçları kullanarak Twitter a girmenin suçta ve cezada kanunilik ilkesi gereği suç teşkil etmeyeceği kanaatindeyim. Bu ilke uyarınca kanunen suç sayılmayan bir fiilin, eylemin cezasının olmaması gerekmektedir. Kaldı ki 5651 Sayılı İnternet Hakkındaki Kanun’da erişimin engellenmesi kararının uygulayıcısı konumunda olan Erişim Sağlayıcıları Birliği’ nin alternatif erişimleri engelleme sorumluluğu bulunmakta olup kullanıcıların bu bağlamda herhangi bir şekilde Twitter’ a erişimi suç teşkil etmemektedir.

Mahkeme kararlarının uygulanması zamanı

TİB’ in yaptığı yazılı açıklamalar, Twitter ve siyasilerin söylemlerini hepimiz an be an takip ediyoruz. Kararın dayanağı olan kararların verilme tarihleri birbirinden farklı olmakla birlikte uygulama tarihinin aynı olması ve dayanak olduğu iddia edilen kararların geç uygulanması adalete olan güvenin toplum nazarında sarsılmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle toplumda kararın hukuki olduğundan ziyade siyasi olduğu kaygısının uyanması öngörülemez sonuçların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Twitter, Türkiye’ de temsilcilik açmalı mı?

İnternet aracılığı ile işlenebilen suçlar sadece kişisel verilerin izinsiz olarak ifşa edilmesi ve hakaretten ibaret değildir. Bu nedenle içerik sağlayıcılarından bazı bilgilerin edinilmesi ancak mahkeme kararıyla mümkün olduğu gibi zaruri de olabilmektedir. Örneğin, intihara yönlendirme, uyuşturucu ticareti, dolandırıcılık, tehdit vb. suçlar internet aracılığı ile işlenebilmektedir. Ayrıca hukuk davasının konusunu oluşturabilecek nitelikteki bazı hususlarda içerik sağlayıcıdan mahkemelerce bilgi talebi de söz konusu olabilmektedir.

Adaletin tecellisi ve maddi gerçeğe ulaşma maksadıyla, haddinin ve sınırının aşılmaması ile birlikte global kapsamda bulunan Twitter vb. sosyal paylaşım platformlarının Türkiye’ de temsilcilik açmasının faydası olacağı kanaatindeyiz. Zira son 2 yılda ülke genelin açılan hukuk davaları ve cezai soruşturmalarda dijital verilerin delil olarak gösterildiği ve içerik sağlayıcılardan gelen olumsuz talepler yahut içerik sağlayıcılara ulaşamama nedeniyle delillerin toplanamadığı bariz bir şekilde ortadadır.

Sonuç Niyetine

İster adli isterse idari bir kararın icrası amacıyla verilen erişimin engellenmesi kararı ölçülü olmalı ve amacını aşmamalıdır. Bu nedenle, Twitter’ ın erişiminin tamamen engellenmesi beklenen hukuki yarar ile başkaca kimselerin ifade özgürlüklerini engellemesi nedeniyle ölçülü değildir, hukuka aykırıdır.  Bu karardan ivedilikle dönülmeli ve Dünya gündemine oturan ve Türkiye’ nin itibarını zedeleyebilecek olan uygulamalardan kaçınılmalı ve uzlaşma ve hoşgörü temelli bir çözümün bulunması gerekmektedir.

 Benzeri makale: Facebook, Twitter gibi sitelerde İletiyi beğenmek veya paylaşmak suç Mudur?

Yazar:

Av. Tuğsan YILMAZ

Bir önceki yazımız Sanal Alışverişte Sözleşme Ne Zaman Kurulur? u okudunuz mu?