Title: Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Prosedürü
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Nov 7
Rating: 5.0

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Nedir?

Kamu davası, suç işlenip işlenmediği konusunda maddi gerçeği ortaya çıkarmak için savcılığın açtığı bir davadır.

Ceza Muhakemesi Hukukunda ceza davasının kamusallığı ve mecburiliği ilkesi hakimdir. Bu ilke gereğince savcılık, suç işlendiğinde bunu araştırmak, delilleri toplamak ve kamu davası açmak zorundadır. Ancak bu ilkenin istisnası ‘kamu davasının açılmasının ertelenmesi’ kararı verilmesidir.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi ile infazın ertelenmesi kavramları günümüzde karıştırılan kavramlardır. İnfazın ertelenmesi hükümlünün cezasını cezaevinde infaz edeceği tarihin ertelenmesidir. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi ise, CMK 171. madde kapsamına giren suçların işlenmesi halinde kanunda öngörülen süre boyunca cumhuriyet savcısının şüpheli hakkındaki soruşturmayı askıya almasıdır.

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Şartları Nelerdir?

CMK 171.  maddede kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilebilmesinde suça ve şüpheliye dair şartlar sayılmıştır. Buna göre;

Suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete tabi suçlar,

Üst sınırı 1 yıl veya daha az süreli hapis cezası gerektiren suçlar,

CMK 253. maddenin 19.fıkrası uzlaşmaya ilişkin hükümlerin uygulanma olanağı bulunmayan suçlar,

 hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilebilir.

CMK 171. maddede ‘suçlardan dolayı yeterli şüphenin varlığına rağmen’ şeklinde bir ifade kullanılmıştır. Burada bahsedilen yeterli şüphe Cumhuriyet savcısının iddianame düzenlemesi için gerekli olan yeterli şüphe kavramıdır. Buna göre yeterli şüphenin varlığı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının verilebilmesi için şart sayılmamış, iddianamenin düzenlenmesi gerekli olan durumlarda bile şartların varlığında kamu davasının ertelenmesinin gerçekleşebileceği vurgulanmıştır.

CMK 171.  maddede kamu davasının ertelenmesi kararının verilebilmesi için şüpheliye dair de şartlar aramıştır. Buna göre;

Şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezası ile mahkum olmamış olması ( şüphelinin taksirle işlenen bir suçtan dolayı hapis cezası ile mahkum olması kamu davasının açılmasının ertelenmesine engel değildir) ,

Yapılan soruşturmanın, kamu davası açılmasının ertelenmesi halinde şüphelinin suç işlemekten çekineceği kanaatini yaratması,

Kamu davası açılmasının ertelenmesinin, şüpheli ve toplum açısından kamu davası açılmasından daha yararlı olması,

 Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi,

şartlarıyla kamu davasının ertelenmesine karar verilebilir. Kanun şüpheli hakkındaki şartları sayarken uzlaşmaya ilişkin hükümleri saklı tutmuştur.

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararına İtiraz

Erteleme kararı verilebilmesi için suçtan zarar görenin talebi veya şüphelinin kabulü aranmamıştır. Kanunda öngörülen şartların varlığı halinde Cumhuriyet savcısına takdir yetkisi tanınmıştır. Şayet Cumhuriyet savcısı kamu davasının ertelenmesine karar vermez ve dava açar ise şüphelinin şikayet hakkına kanunda yer verilmemiştir. Ancak kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararına karşı suçtan zarar gören erteleme kararının kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliğine itiraz edebilir.

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi ve Adli Sicil

Kamu davasının açılmasının ertelenmesine Cumhuriyet savcısı 5 yıl süreyle karar verebilir. 5 yıllık süre içinde şüpheli gözetime tabi tutulur. Bu süre zarfında şüpheli kasten işlenen herhangi bir suç işlememelidir. İşlediği takdirde Cumhuriyet savıcısı şüpheli hakkında bir iddianame hazırlayarak kamu davasını açar. Eğer kasıtlı bir erteleme süresinde kasıtlı bir suç işlemezse cumhuriyet savcısı tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir. Erteleme kararı da adli sicil/sabıka kaydından tamamen silinir.

Erteleme süresi içinde kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin karar adli sicile direkt olarak kaydedilmez. Adli sicil kaydında bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Buradaki kayıtlar ancak cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bir soruşturmaya veya kovuşturmaya bağlı olarak CMK 171. maddede belirtilen amaç için kullanılabilir. İş başvuruları için verilen sabıka kaydında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararına ilişkin bilgiler yer almaz.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının bir etkisi de  zamanaşımı sürelerinde görülür. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı dava zamanaşımını durdurur. Ertelemesi süresi boyunca dava zamanaşımı süreleri işlemez.

Ceza Hukuku alanında rastgele olarak bazı yazılarımız aşağıda listelenmiştir. Tüm ceza hukuku yazılarımıza ulaşmak için tıklayınız

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Tutuklama Kararına İtiraz Nasıl Yapılır?
Ağır Ceza Davaları
Adli Kontrol, Tutuklama, Yakalama ve Gözaltı